Uraz stawu skokowego może przerodzić się w jego niestabilność. Jakie są metody leczenia? Czy odpowiednie ćwiczenia mogą pomóc w normalnym funkcjonowaniu osoby ze skręconą kostką?
Skręcenie stawu skokowego – objawy
Skręcenie stawu skokowego wiążę się z reguły z odczuciem nagłego bólu w trakcie urazu. Ból ten ulega nasileniu podczas palpacji stawu skokowego. Dochodzi również do opuchnięcia kostki, a czasami do niestabilności stawu. Przy mniej poważnych przypadkach skręcenia pacjent nadal może wykonywać czynności z zaangażowaniem stawu skokowego. Natomiast każdy taki ruch generuje nasilenie bólu, a także opuchnięcia kostki. Zdarza się, że intensywny ból uniemożliwia wykonywanie rudymentarnych czynności życiowych z osłabioną kończynąi1,2,.
Staw skokowy – budowa
Kolokwialne określenie staw skokowy odnosi się do różnych stawów, które są zlokalizowane na dystalnym odcinku podudzia. Ich zaangażowanie jest konieczne w trakcie ruchów stóp odbywających się w różnych płaszczyznach podczas lokomocji. Do struktury stawu skokowego należą1:
- staw skokowy górny (inaczej skokowo-goleniowy),
- staw skokowy dolny (zwany też stawem skokowo-piętowo-łódkowym),
- staw skokowy tylny (staw skokowo-piętowy),
- staw skokowy przedni (staw skokowo-piętowo-łódkowy).
Skręcenie stawu skokowego – diagnoza
USG stawu skokowego jest jednym z badań umożliwiających wykrycie urazu w jego obrębie. Jednak podstawę ułatwiającą dalsze postępowanie diagnostyczne stanowi prawidłowo wykonany wywiad lekarski. Zebranie ważnych informacji przez lekarza jest kluczowe do przeprowadzenia badania fizykalnego. To z kolei stanowi zasadniczą część rozpoznania. Do klasycznych elementów badania przedmiotowego można zaliczyć1:
- oglądanie,
- badanie dotykiem,
- ocenę stanu układu więzadłowego,
- ogólną ocenę zakresu ruchomości i stabilności stawu.
Dokładniejszymi metodami diagnostycznymi są tomografia komputerowa oraz RTG stawu skokowego. Umożliwiają one w dokładny sposób ocenić struktury anatomiczne stawu, a także tkanek miękkich, które otaczają kostkę w dowolnej płaszczyźnie1.
Rehabilitacja stawu skokowego
Stabilizator stawu skokowego w postaci bandaża uciskowego jest koniecznością w początkowej fazie po odniesieniu urazu. Ogranicza on wykonywanie ruchów sprawiających ból. Ponadto opaska na staw skokowy łagodzi ból w trakcie chodzenia. Należy jednak pamiętać o jej zdejmowaniu kilka razy dziennie, by zapobiec zesztywnieniu stawu. Wskazane są również okłady z zimna, ponieważ przyczyniają się do zmniejszenia obrzęku i przyspieszają proces gojenia. W przypadku urazów II stopnia warto wykonać masaż kontuzjowanego miejsca i dodać elektroterapie techniką ultradźwiękową1.
Ćwiczenia na staw skokowy
Rehabilitacja stawu skokowego opiera się również na zastosowaniu odpowiednich ćwiczeń zwiększających siłę mięśni i zasięg ruchu. Przyspieszają one proces gojenia. Nie powinny jednak przyczyniać się do nasilenia objawów bólowych pacjenta. Wykonywanie ćwiczeń, które zwiększają siłę mięśni, należy poprzedzić ćwiczeniami izometrycznymi, a w późniejszej fazie rehabilitacji ćwiczeniami oporowymi1,2.
Skręcenie stawu skokowego – leczenie farmakologiczne
Skręcenie stawu skokowego w niektórych przypadkach wymaga zastosowania leczenia farmakologicznego. W miejscowym oraz objawowym leczeniu można zastosować środek Diky, który łagodzi ból o umiarkowanym natężeniu. Ten lek w formie sprayu nakłada się bezpośrednio na skórę. Preparat zawiera diklofenak będący substancją o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Diky znajduje zastosowanie po tępych urazach o znacznym nasileniu w obrębie średnich oraz małych stawów, a także struktur okołostawowych3.
Skręcenie stawu skokowego – leczenie chirurgiczne
Artroskopia stawu skokowego jest zabiegiem chirurgicznym wymaganym w urazach III stopnia. Polega on na wprowadzeniu miniaturowej kamery telewizyjnej przyczepionej do końca elastycznej rury bezpośrednio do stawu przez małe nacięcia. Taka metoda pozwala na zbadanie i zreperowanie zniszczonych tkanek1.
Bibliografia:
- Brzezińska P., Mieszkowski J., Kompleksowe postępowanie fizjoterapeutyczne w skręceniu stawu skokowego, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.
- Dziak A., Tayara S., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2000.
- Witryna: https://www.dikyspray.pl/ (dostęp: 13.03.2022).